Từ thời xa xưa, những bức hoành phi câu đối, cuốn thư câu đối cũng đã được sơn son thếp vàng trên các loại gỗ mít, gỗ gụ, gỗ dổi… Ngày nay người ta còn làm Hoành Phi bằng nhiều chất liệu khác tuy nhiên theo các chuyên gia phong thủy, tâm linh thì làm hoành phi câu đối bằng gỗ vẫn là tốt nhất.
Và hoành phi câu đối thường được treo ở nơi tôn nghiêm, mang ý nghĩa tâm linh. Hoành phi và câu đối luôn đi chung đồng bộ và là một chỉnh thể trong lối chơi chữ được nhiều người ưa chuộng.
Ý nghĩa của hoành phi trong phong thủy của người Việt
Người Việt từ xưa tới nay luôn coi trọng tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên ông bà vì đó còn thể hiện những đạo lý sống cao đẹp: uống nước nhớ nguồn, lòng hiếu thảo của con cháu…Trong đó, bàn thờ cúng gia tiên là không gian quan trọng, là nơi con cháu bày tỏ tấm lòng của mình và cũng là nơi để cha ông trở về thăm nom, phù hộ cho con cháu. Dù giàu hay nghèo thì mỗi gia đình cũng đều sắm sửa, sắp xếp bàn thờ của nhà mình đầy đầy đủ, chu đáo nhất. Ngoài những vật phẩm thờ cúng chính: mâm bồng, bát hương, lọ hoa… nhiều gia đình lựa chọn hoành phi câu đối, có gia đình chọn mẫu hoành thếp vàng 9999, mạ vàng 24k cao cấp, có gia đình đơn giản hơn thì nhờ thầy đồ viết đôi câu để kính cẩn treo lên bàn thờ bày tỏ lòng thành với tổ tiên.
Về giá trị thẩm mỹ, hoành phi mang lại sự sang trọng, trang nghiêm cho không gian thờ cúng. Vì vậy, tại các nhà thờ, dòng họ, từ đường, đình chùa,… đều không thể thiếu bộ hoành phi câu đối Đức Lưu Quang. Tuy nhiên, cách treo hoành phi đẹp là yếu tố quyết định đến tính thẩm mỹ cho không gian thờ cúng. Vì vậy, gia chủ nên đặc biệt lưu ý đến điều này.
Theo truyền thống văn hóa của người Việt Nam xưa, những người theo học chữ Nho thường tặng nhau bộ hoành phi sơn son thiếp vàng hoặc sang hơn thì tặng cả bức hoành phi trong các dịp lễ quan trọng: Tân gia, Ngày lễ Mừng Thọ,….Cho đến ngày nay, hoành phi câu đối cũng được lựa chọn làm quà tặng rất phổ biến.
Ý nghĩa hoành phi về tâm linh
Chữ viết trên bức hoành phi đều mang ý nghĩa bày tỏ lòng tôn kính của con cháu đối với tổ tiên, ông bà, thần linh…ca tụng công đức của tổ tiên ông bà, ghi lại những lời răn dạy con cháu hoặc thể hiện ước nguyện cầu mong sự bình an, thái bình.
Một số câu trên bức hoành phi thờ cúng tổ tiên thường dùng:
- Đức Lưu Quang (Đức độ sáng mãi)
- Phụng Tổ Đường (phụng thờ tiên tổ)
- Mộc Bản Thủy Nguyên (cây có gốc, nước có nguồn)
- Vạn Cổ Anh Linh (muôn thuở linh thiêng)
- Ẩm Hà Tư Nguyên (uống nước nhớ nguồn)
- Quang Tiền Thùy Hậu gương sáng người trước, để phúc người sau)
- Tổ Củng Tôn Bồn (Tổ tiên gây dựng, con cháu đắp bồi)…